Чъэпыогъум и 18-19-20, 2019
Дунэе фестивалэу «Джырэ адыгэм идунай» шӏэныгъэмрэ культурэмрэ афэгъэхьыгъэм ипрограмм
Türkiye’nin Barış Pınarı harekatı ve şehitlerimiz nedeni ile etkinlik programımızın festival bölümleri 11.10.2019 tarihi itibariyle iptal edilmiş olup bilimsel etkinlikler ve sempozyum programımız aynı şekliyle devam edecektir.
1-рэ маф – Чъэпыогъум и 18, бэрэскэшху
09.30-10.30: хьакӏэхэм апэгъокӏын
10:30 – 11:30: Дунэе Фестивалэу шӏэныгъэмрэ культурэмрэ афэгъэхьыгъэу «Джырэ адыгэм идунай» фэгъэхьыгъэ шӏуфэс пэгъокӏ сэламхэр.
11:30 – 13:00: СЕССИЕМ ИКЪЫЗЭӀУХЫН:
Тхьаматэхэр: ректорэу, проф., д-р. Нигара Демирджан-Чакар – Дюзжэ университет;
ректорэу, проф., д-р. Мамый Дауд – Адыгэ къэралыгъо университет;
- Проф. д-р. Фунда Сиврикая-Шерифогълу – Дюзджэ университетым иректорыгъ
- Проф. д-р. Хъунэго Рэщыд – Адыгэ Къэралыгъо Университетым иректорыгъ
- Проф. д-р. Къуныжъ Мыхьамэт – Адыгэ къэралыгъо университет ипрофессор анахьыжъ (скайп видеомкӏэ едэӏух)
«Мыекъуапэ инэфылъэхэр» къэшъо – хэдгъэкӏыгъ.
13:00 – 14:00 Щэджэгъошхэ уахът
СИМПОЗИУМЭУ АДЫГЭ ФИЛОЛОГИЕР – ӀӀ
14:00 – 16:00 1-РЭ ТӀЫСЫГЪУ [Пленарнэ доклад пэпчъ такъикъ 12 тефэ.]:
Тхьаматэхэр: проф., д-р. Илхьан Генч – проф., д-р. Хьакӏэмыз Мир – Дюзжэ университет
- Dr. Пчэнлъэшъу Мемдухь
Проф. Кӏэрэщэ Зэйнаб адыгэ бзэшӏэныгъэм и «Сэтэнэе-Гуащ» - Проф., д-р. Абрэдж Ачэрдан
Адыгэ бзэшӏэныгъэм къыкӏугъэ гъогумрэ, хэхэс адыгэхэм абзэ имэхьанэрэ - Доц. Хьамырзэкъо Нуриет
Адыгэ филологием ихэхъоныгъэрэ адыгэ кафедрэмрэ ятарихъ - Проф., д-р. Чухуа Мераб
Хьаттыбзэмрэ иберо-кавказыбзэхэмрэ - Prof. Dr. Гюнгёр Фетхьи
Адыгэ хабзэр непэрэ мафэм - Доц. Аталай Мюбера
Европэм, дунаим ыкӏи Олимпийскэ джэгухэм ячемпионэу Махьмуд Аталай
16.15-17:00 «Типсэ» Кфар-Кама – хэдгъэкӏыгъ.
17:00 Зэфэшӏыжьын
Я 2-рэ Маф – Чъэпыогъум и 19, шэмбэт
Къэгъэлъэгъон: Дышъэ идэхэр фоем къыщагъэлъагъо
10:00 – 11:30 – Я 2-РЭ ТӀЫСЫГЪУ [Пленарнэ доклад пэпчъ такъикъ 12 тефэ.]:
Тхьаматэхэр: Доц. Долэ Рузан – Dr. Мамыщ Фарук – Дюзжэ университет
- Проф., д-р. Унэрэкъо Рай
Тыркуем ис адыгэхэм яфольклор - Проф., д-р. Хьакӏэмыз Мир Н.
Адыгабзэмрэ адыгэ литературэмрэ: дэкӏоепӏэ лъэоянэхэр. - Проф., д-р. Антелава Нугзар
Паравербальная коммуникация в кавказской традиции - Лъэпцэрыкъо Бассам Хьажь Хьасан
Адыгабзэм Сирием зэрэщырагъэджагъэхэр - Канд.искусствоведениемкӏэ Андзэрэкъо Марзет
Тыркуем ис адыгэхэм якъэшъо орэдхэр.
(Музыкэм феджэхэу еджэкӏуитӏу)
11:30 – 13:00 Я 3-РЭ ТӀЫСЫГЪУ [Пленарнэ доклад пэпчъ такъикъ 12 тефэ.]:
Тхьаматэхэр: Доц. Ертугърул Али – Доц. Шъхьалэхъо Сусан – Дюзжэ университет
- Проф., д-р. Быжь Зар
Адыгабзэм илингвокултурнэ зэтефэныгъэхэр - Проф, д-р. Хёлиг Моника
Адыгабзэм ымакъэхэр зэбгъэшӏэным пае бгъэфедэщт амал-шӏыкӏэхэр - Проф., д-р. Гванцеладзе Теймураз – Проф., д-р. Гванцеладзе Гванца
Заоу 1818-1878-рэ илъэсхэм Тыгъэкъохьэпӏэ Кавказым ыкӏи Абхъазым ащыкӏуагъэхэм чӏыпӏацӏэхэм кӏэухэу къафахьыгъэр - Dr. Папшу Мурат
Совет/урыс бзэшӏэныгъэм ихабзэ тетэу адыгабзэм иклассификацие ыкӏи терминалогие ӏофыгъохэр - Канд. филол. н. Герасимов Дмитрий
Адыгабзэм иглаголхэм къатыгъэ бзэ маркерхэр - Dr. Конук Мезане
Глаголхэм яграмматикэ системэ абдзэхэ диалектэу Тыркуем щагъэфедэрэм къэзэрэщылъагъорэр - Проф., д-р. Иуанэ Зауал
Узуняйла щыпсэурэ адыгэхэм абзэ лингвистикэ ыкӏи семантикэ шӏыкӏэ хэхыгъэу иӏэхэр
13: 00-14: 00 Щэджэгъошхэ уахът
14: 00-15: 30 -Я 4-РЭ ТӀЫСЫГЪУ [Пленарнэ доклад пэпчъ такъикъ 12 тефэ.]:
Тхьаматэхэр: Dr. Дзыбэ Фехьми Алтин, канд. филол. н. Абрэдж Саида -Дюзджэ университет
- Проф., Dr. Бекир Парлак
Темыр Кавказыр: политикэр ыкӏи социальнэ зэхэтыкӏэм изэхэфын - Доц. Сунаата Улащ
Гендер ыкӏи культурэ зэхэщэнэу чылэ ыкӏи къэлэ чӏыпӏэхэм адыгэ диаспорэм Тыркуем щишӏыхэрэр - Канд. филол. н. Паштэ Мадина
Цӏыф куп гъэнэфагъэмэ агъэфедэрэ текстхэм языфэдэныгъ: жэрыӏуабзэм тетэу - Dr. Дзыбэ Фехьми Алтин
Я 21-рэ лӏэшӏэгъум Анатолиемкӏэ адыгэ (черкес) культурэр зэрэщыхъурэр - Кӏыкӏ Белла
Агурэй лӏэшӏэгъум щыӏэгъэ адыгэхэм ятэжъ пӏашъэхэ зэрагъэлъапӏэщтыгъэр ыкӏи ащ елъытыгъэу гъэӏылъыжьыкӏэ зэфэшъхьафэу щыӏагъэхэр - Эрдэм Туба
Адыгэм ихэхын гъэпсыкӏэ къэзгъэлъэгъорэ тамыгъэ-символхэу мафэ къэс агъэпсэуалъэхэрэм ямэхьан
Къэгъэлъэгъонэу «Мода Etno-Fashion»
15: 30-18:00 Шӏэныгъэ ательем икӏон
18:00 – 19:00 Пчыхьашъхьашхэ
ФЕСТИВАЛЬ ӀОФТХЬАБЗЭХЭР: – хэдгъэкӏыгъ.
Сыхьат: 19:00
Къэгъэлъэгъонэу «Мода Etno-Fashion»Музикальнэ Куп: «Бзэпс»Типсэ Данс АнсамблэАнсамблэу «Мыекъуапэ инэфылъэхэр»Хьаджэмыкъохьаблэ иорэдыӏохэр «Орэда»: Адыгэ орэдхэр
Я 3-рэ маф – чъэпыогъум и 20, тхьаумаф
Чӏыпӏэр: TURAN OTEL – Конференц салон
10: 00-12: 30 – Кӏэух зэхэсыгъу – «ӀЭНЭ ХЪУРАЙ»
Тхьаматэхэр:
Проф., д-р. Хьакӏэмыз Мир Н.
Dr. Дзыбэ Фехми Алтын
Dr. Ацумыжъ Юсыф Щэн
Темэр: Адыгабзэр – Адыгэ бзэ лӏэуж
- Dr. Ацумыжъ Юсыф Щэн
- Проф. Быжь Зар
- Проф. Хёлиг Моника
- Проф. Хьакуащэ Мадина
- Доц. Долэ Рузан
- Доц. Шъхьалэхъо Сусан
- Канд. филол. н. Абрэдж Саида
- Арслан Севда
- Доц. Качарава Нанули
12: 30 – 14: 00 – Зэфэшӏыжь доклад:
- Проф., д-р. Цӏыкӏуныбэ Аминэт
Адыгэ ӏанэмрэ адыгабзэмрэ: блэкӏыгъэмрэ джырэ уахътэмрэ
ДУНЭЕ АДЫГЭ ФЕСТИВАЛЭУ «ДЖЫРЭ АДЫГЭМ ИДУНАЙ», ШӀЭНЫГЪЭМРЭ КУЛЬТУРЭМРЭ АФЭГЪЭХЬЫГЪЭМ, ИЗЭФЭШӀЫЖЬЫН
- Проф., д-р. Мамый Дауд – Адыгэ къэралыгъо универстетым иректор
- Проф., д-р. Дэмирджан-Чакар Нигара – Дюзджэ универстетым иректор
14:00 Зэфэшӏыжьын